Whisky en turf. Het zijn twee termen die je vaak samen hoort. Maar wat is het nou, en hoe komt die onmiskenbare smaak en geur nou in een whisky terecht? Om dit te begrijpen zal ik je eerst in een veel te kort stukje uitleggen hoe, over het algemeen, whisky gemaakt wordt.
Whisky: het proces
De eerste stap naar whisky is mouten. Hier wordt het graan dat gebruikt wordt (veelal gerst) bevochtigt zodat het ontkiemt tot mout. Deze mout wordt geëest: gedroogd door een warmte bron. De gedroogde mout wordt vervolgens fijngemalen en er wordt water bijgevoegd zodat er een beslag ontstaat waarna de gisting begint. De suikers in dit beslag worden door gisten omgezet in alcohol. Eindelijk.
Het alcoholische beslag, ook wel mash genoemd, bevat niet meer alcohol dan een gemiddeld speciaalbiertje. Nog lang geen whisky dus. Nu begint het destilleren. De wash wordt verhit zodat de alcohol verdampt. Deze damp wordt afgekoeld waardoor er een mengsel ontstaat met een hoger alcoholpercentage. In een kleinere ketel wordt dit proces nogmaals herhaald om de dan gevormde spirit in (eikenhouten) vaten te laten rijpen. Na 3 jaar en 1 dag rijpen mag het volgens de Engelse wet whisky genoemd worden.
Turf
Leuk en aardig, maar hoe komt nou die turfsmaak in whisky? Uitstekende vraag! Een grote factor van de smaak van whisky is het eesten, ofwel het drogen van de mout. Dit kan met hete lucht of op een open vuur gedaan worden. Dat laatste kan die rokerige smaak geven die je vast wel herkend. Voor dit open vuur kun je gebruik maken van een heleboel brandstoffen. Een hele belangrijke brandstof die vooral vanuit vroeger veel gebruikt werd is turf (gedroogd veen).
Door de mout te drogen op een vuur gestookt met turf, krijgt de uiteindelijke whisky die onmiskenbare turfsmaak. Bizar hé dat, ondanks dat er nog zoveel productie stappen na het drogen en wellicht wel 20 jaar later na het rijpen dit kleine stukje van het proces zo’n ontzettende impact heeft op de smaak?
Leuk en aardig de theorie, tijd voor de praktijk! Wij hebben 4 heerlijke, betaalbare en vooral totaal verschillende turf whisk(e)y’s voor je geselecteerd met daarbij onze bevindingen. Ben je enthousiast geraakt, dan kun je ons mailen om kans te maken op een prachtige leren tas met alle vier de ‘Peated Malts of Distinction’. Check de winactie onderaan het artikel.
Ik zeg: slainte!
Peated Malts of Distinction
The Ardmore
Deze kruidige whisky komt uit de Schotse Hooglanden. Bijzonder is dat de gerst volledig op turf gedroogd wordt. Doordat er alleen turf uit de Hooglanden gebruikt wordt is de rokerigheid verrassend licht. Wat opvalt is de ontzettend lange, kruidige afdronk voorafgegaan door een zoet, licht rokerig aroma.
The Ardmore is door zijn lichte rokerigheid maar flinke kruidigheid de ideale whisky voor diegene wie kennis wil maken met rokerige single malts.
- Ideaal voor de beginnende turfwhisky-drinker
- Lichte en milde rooksmaak
- Volle, houterige body
Connemara
De échte whisky kenner heeft al lang zijn wenkbrauw opgelicht bij het zien van de woorden turf en whiskey. Een Ierse turf whiskey zie je namelijk niet heel vaak. Bijzonder dus, en daar houden we van. De Whiskey is gerijpt op vaten die gebruikt zijn voor bourbon. Hierdoor wordt de zachtheid van een Ierse whiskey gecombineerd met het ruige van een turfwhisky. Een mooie honing tint wordt gevolgd door een flinke rokerige turf afdronk. Een absolute topper!
- Fluweelzacht
- Iers + Turf = Bijzonder
- Geschikt voor beginner
Bowmore Small Batch
Na de zachte, Ierse Connemara en de ideale turf-whisky voor beginners komen we nu bij Bowmore. Een karakteristieke whisky uit een van de oudste destilleerderijen van Schotland. De whisky die gemaakt is met hand gemout gerst heeft een uitgesproken turfsmaak met een vleugje vanille en citrus. Het zachte, zilte klimaat van de Schotse Eilanden heeft een herkenbare invloed gehad op de whisky. Niet direct voor de beginnende whiskydrinker, maar absoluut een musthave voor elke collectie!
- Vanille
- Citrus
- Gebalanceerde turfsmaak
Laphroaig
We komen bij Laphroaig. Deze whisky is gekozen als De Beste Islay-Whisky ter Wereld! De zware, door regenwater doordrenkte turf die gebruikt wordt voor Laphroaig geeft de whisky een intens rokerige en houtige turfsmaak. Het is, op de Bruichladdich Octomore na, een van de turfachtigste single malts die ik ooit op heb. Absoluut niet voor de beginner maar des te interessanter voor de kenner.
- Beste Islay ter Wereld
- Intense turf/rooksmaak
- Complex
WIN! – Alle Peated Malts of Distinction
[powerkit_alert type=white ]Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met de bovenstaande merken.[/powerkit_alert]
