Het was een van grootste cliffhangers van het jaar. De trailer van Tenet, de nieuwe film van grootmeester Christopher Nolan, dropte in december, vlak voor alle beperkingen van de Covid-ellende ons in volle hevigheid zouden raken. De releasedatum werd uitgesteld. En uitgesteld. Een trailer die ons meer dan nieuwsgierig had gemaakt liet ons hongerig naar meer achter. Maar eindelijk konden we deze Tantalus-kwelling vergeten en de film tijdens de press screening op het grote doek gaan aanschouwen.
Ook hier werd de spanning verder opgebouwd. Niet alleen moest een verklaring van geheimhouding worden ondertekend, ook onze telefoon werd verzegeld. Ideetje van de regisseur zelf. Alles dus om te voorkomen dat er iets van de film zou uitlekken, anders dan Warner Bros voor ons in gedachten had.
Tenet: het wachten méér dan waard
De trailer was, geheel in lijn met de eerdere films van Nolan, een die opbouwde naar een absolute geilheid om de film direct te willen zien. Maar goed, dat is ook de functie van een trailer en, laten we eerlijk zijn, na zo lang niet eens een bioscoop zaal van binnen te hebben gezien smaken rauwe bonen zoet. De trailer introduceert ons met het woord Tenet, met een summiere uitleg ervan aan de hand van een serie gebeurtenissen die zouden samenhangen met dit magische woord. Het licht gaat uit, de film start. Hoe hongerig zijn we en hoe zoet is wat we voorgeschoteld krijgen echt? We gaan het zien.
Kiev
De film start in de opera in Kiev. De zaal zit vol, het orkest stemt de instrumenten en zit klaar om op het teken van dirigent te gaan spelen. Een perfecte opbouw naar wat gaat komen. Vanaf dat moment barst de film los om je mee te slepen in een tweeëneenhalf uur durende wervelwind. Echter, een wervelwind waarbij je voortdurend moet opletten, want het is een verhaal dat nogal wat uitleg krijgt en dat legt ook wat druk bij de kijker.
Ontspannen deze film over je heen laten rollen is er niet de hele tijd bij. De momenten waarop het gas wordt teruggenomen worden gebruikt om uit te leggen wat er gaat gebeuren. Nolan wil er zeker van zijn dat het concept duidelijk overkomt bij de kijker in soms wat lange dialogen.
Titel en film een palindroom
Het plot van de film (zonder teveel spoilers weg te geven) is dat de mensheid in de toekomst inziet dat het beter is om de voorgaande generaties uit te roeien. De spil hierin is Andrei Sator (Kenneth Branagh), een steenrijke Russische oligarch, die een portal heeft om de tijd om te draaien. Het is zijn doel om de mensheid met zich mee te nemen in zijn graf in een wereldoorlog, wat twee geheim agenten moeten zien te voorkomen. Deze worden gespeeld door John David Washington, die een naamloos personage speelt en Robert Pattison, beiden debutanten in een Nolan film. Wat aanvankelijk nog een opdracht is om via diens vrouw (Elizabeth Debicki) te infiltreren in de organisatie van Sator, wordt gaandeweg een steeds meer gecompliceerde missie, waarbij verleden, heden en toekomst steeds meer door elkaar gaan lopen.
De titel van film is een palindroom, net als de film zelf, waarbij de film halverwege letterlijk omdraait. Ineens loopt alles door elkaar en worden scenes uit de ‘eerste helft’ helder. Als je goed hebt opgelet tenminste, want het concept van tijd-inversie wordt in de dialogen uitgelegd. Ogenschijnlijk toevallige gebeurtenissen of situaties blijken ineens verband te houden met de ’toekomst’. Alles hangt dus met elkaar samen en staat in dienst van het concept tijd-inversie dat de rode draad vormt in Tenet. Overigens is het thema ’tijd’ en de relativiteit ervan iets dat Nolan in eerdere films ook al gebruikt. Denk aan Interstellar en Inception, maar ook in Dunkirk weet Nolan het begrip tijd flink te buigen.
7-gangen diner
Wat in deze Nolan-productie uiteraard niet ontbreekt zijn de spectaculaire actiescènes, die perfect in sync lopen met de muziek. Minutenlang wordt spanning opgebouwd naar een apotheose zoals we die kennen uit de Batman Trilogie en Dunkirk. Overigens is dit de eerste film sinds 10 jaar waarbij Hans Zimmer niet tekende voor de muziek. Die werd deze keer door Ludwig Göransson verzorgd, die dat op zeer bekwame wijze doet.
Tenet is een schitterende film. Meeslepend en groots met solide acteerprestaties. Daar valt echt weinig op af te dingen. Bij vlagen waan je je in een James Bond-film, door de manier waarop Sator is geportretteerd als slechterik, compleet met superjacht in mondaine setting, de zeer stijlvolle tailored kleding van de acteurs en de moeiteloze overgang van de ene plek op aarde naar de andere. En dat alles is dan weer prachtig vastgelegd door cameraman Hoyte van Hoytema.
De overload aan informatie over de tijd-inversie maken de film echter soms onnodig complex met dialogen die eigenlijk alleen bestemd zijn om de kijker te informeren. Uitdieping van karakters is er ook in deze Nolan-film niet bij, maar veel ruimte naast de bomvolle actiescènes is er eigenlijk niet. Ondanks onze honger naar die dikke blockbuster kunnen we concluderen dat Tenet geen bord rauwe bonen is, maar een dik 7-gangen diner. Waarbij we soms iets teveel uitleg krijgen van de ober, maar dat willen we Nolan met alle liefde vergeven.
