Bier. Het is één van de oudste dranken ter wereld. De meeste van ons associëren het waarschijnlijk dan ook met gezelligheid, scheef naar huis fietsen na een wederom geëscaleerde avond en minder prettige katers. Een biertje om het weekend in te luiden, een stuk of vijf ijskoude pilsjes op het terras, of een flink kratje tijdens de derde helft. Bier is niet weg te denken uit ons leven: we leven op bockbier, oktoberfestbier, dubbel, tripel, pils enz. enz.
Zelf bier brouwen
Maar verder dan op zijn tijd een koud flesje aan onze lip, is er een grote kans dat we ons nooit verder in deze geel-gouden rakkers verdiept hebben. Toch kun je uit je grote hobby bier drinken, nog een andere hobby halen. Wist je namelijk dat je ook gewoon zelf bier kan brouwen? En laten wij nu een flinke duik genomen hebben in deze vloeibare wereld. Bij deze voor jou een lesje zelf bier brouwen (…en drinken)!
Bierfeiten
Voor je ontpopt tot de ware bierkunstenaar die je eigenlijk altijd al was, hebben we een aantal random interessante bierfeiten voor je op een rijtje gezet. Gewoon, zodat je tijdens je volgende borrel wat interessants te melden hebt terwijl je daar onderuitgezakt zit te genieten van je (home made) vloeibare boterhammetjes.
- Bier is niet alleen maar goed voor een forse bierbuik en twee prachtige manboobs, dit goedje is kennelijk ook goed voor de botten: het helpt bij de aanmaak van calcium en versterkt dus je botten. Daarnaast voorkomt bier ook nierstenen: met een pilsje per dag verlaag je kennelijk het risico op nierstenen met 40%.
- De plant ‘hop’ waarvan bier gemaakt wordt, is familie van de marihuanaplant.
- De schuimlaag op je pilsje is behoorlijk belangrijk: het geeft aan hoe goed de kwaliteit van je bier is. Het zorgt ervoor dat zuurstof niet het biertje binnen kan dringen, wat erg belangrijk is voor de smaak. Een goede schuimlaag, betekent vaak een kwalitatief hoogstaand pintje.
- Op ieder moment is 0.7% van de wereldbevolking dronken: dat zijn 50 miljoen mensen. Bier is hierbij overigens de grootste aandeelhouder, als een van de meest gedronken drankjes van de wereld.
- De eerste professionele brouwers waren vrouwen en werden ‘brewsters’ genoemd. Bier werd vroeger overigens ook alleen maar door vrouwen gebrouwen. Het was hierbij ook belangrijk dat deze vrouwen knap waren. Vrij letterlijk ‘bier en tieten’ vroeger dus.
- Cenosillicafobie is de angst voor een leeg glas bier. Zoek maar op, bestaat echt.
- Er zijn ongeveer 400 biersoorten ter wereld op dit moment. België is de koploper, met de meeste verschillende biersoorten.
- Vermoedelijk is bier terug te dateren naar 9500 v.c., dit maakt het een van de oudste drankjes ter wereld.
- In Amsterdam worden alcoholisten door de overheid betaald in bier, shag en een tientje om de straten schoon te maken. Dus mocht je niet slagen in je huidige carrière, kun je altijd nog Assepoester op de straten van Amsterdam worden voor je bier.
Bier brouwen
Zoals je hoort zit er behoorlijk wat meer achter dit fascinerende drankje dan je misschien dacht. Waarschijnlijk heb je vast wel ooit een bierbrouwerij bezocht en wat meer meegekregen over het proces achter bier, maar wist je dat je dit proces ook zelf uit kan voeren? En hoe tof is het als jij straks je eigen biertje gemaakt hebt? Eigenlijk zit er achter het zelf bier brouwen zeven fases. Acht, als je de belangrijkste fase: ‘het nuttigen’ meetelt.
Wil je zelf bier brouwen, dan zijn er een aantal benodigdheden. De ingrediënten voor bier zijn mout, hop, water en gist. Daarnaast heb je een walsen machine, gasfornuis, filteremmer (met slangetje) en een filterdoek, gistvat met waterslot, glazen mandfles en bierflesjes nodig.
Fase 1: Schroten
De eerste fase is het schroten, ook wel het malen/pletten van het mout. Dit doe je met een walsmolen. Mocht je zelf bier brouwen, maar geen zin hebben om een flink apparaat in huis te halen: bij verschillende ‘zelfbrouw’ winkels kun je al gemalen mout kopen/bestellen. Kant-en-klaar dus. Dat raden we je zeker aan, want dan kun je deze fase mooi overslaan.
Fase 2: Maischen
Het zetmeel in het mout moet worden omgezet in glucose. Dit doe je door het te verwarmen van de mout met warm water. Voeg water van 65 graden toe aan de mout. De hoeveelheid water is hierbij afhankelijk van het type bier dat je wil krijgen. Voor donkere, zoete bieren hanteer je hierbij 2,7 liter water op 1 kg mout. Voor lichtere, drogere bieren moet je meer water gebruiken. Dit komt neer op zo’n 3,5 tot 4 liter water op 1 kg mout. Houd de mout op een temperatuur van 65-67 graden voor een uur en verhit het de laatste minuut tot 78 graden.
Fase 3: Filteren
Na het maischen kun je de mout filteren met een filteremmer en alle vloeistof uit het beslag halen. Vanaf dit moment heet je mout ‘wort’. Zorg overigens dat er tijdens dit proces zo min mogelijk vloeistof bij het goedje komt.
Fase 4: Koken
Na het filteren moet je de overgebleven vloeistof koken met de hop. Dit proces duurt 60 tot 90 minuten. Hiermee maak je de wort zuiver en bitter. Hoelang je precies moet koken en op welke temperatuur, is afhankelijk van het type bier dat je wil brouwen. Ook moet je bij verschillende types bieren op verschillende momenten de hop toevoegen. Hiervoor heb je verschillende brouwplatformen. Even onze goede vriend Google raadplegen dus.
Fase 5: Cool down
Na het koken moet je de wort zo snel mogelijk koelen. Dit om te voorkomen dat je wort infecteert. De makkelijkste manier om te koken is als je de pan in een gootsteen gevuld met koud water en ijsblokjes plaatst. Ververs dit water om het proces te versnellen, koel de inhoud af tot zo’n 20 tot 25 graden. Na het zo snel mogelijk koelen van de wort, moet je de hop eruit halen.
Fase 6: Gisten
Het harde werk zit erop: tijd om te gisten. Voeg via een gistemmer de gist toe aan je wort. Gist zorgt ervoor dat de suikers omgezet worden in alcohol. Voor een minder zwaar biertje moet je ongeveer 0,5 gram gedroogde gist per liter aanhouden. Voor een zwaardere kun je voor 1,0 gram gaan. Elke gist heeft zijn eigen ideale temperatuur, het is dus ook weer afhankelijk van het type gist welke temperatuur je moet hanteren. Na het gisten komt er na ongeveer 4 tot 16 uur de eerste schuimlaag op. Hier is wederom geduld een schone zaak: de eerste dagen zal de hoofdgisting plaatsvinden. Na 5 tot maximaal 10 dagen (afhankelijk van het type gist) zal de hevige gisting afgelopen zijn. Er kan echter nog tot 2 á 3 weken activiteit zijn, gewoon in de gaten houden dus! Ook zorgen dat je het bier voldoende tijd geeft om te rijpen, het zou zonde zijn als je hier de biertjes waar je zo hard aan gewerkt hebt zou verpesten.
Fase 7: Bottle up
Na het gisten is het tijd om je zelfgemaakte bier in flesjes te gaan doen. Gebruik hiervoor goed ontsmette flesjes, tijdens het hele proces is het namelijk erg belangrijk dat je voorkomt dat er bacteriën bij het bier komen. Na het bottelen is het wederom belangrijk dat je wacht, na ongeveer een weekje is het bier klaar om te drinken.
Fase 8: Cheers!
Jawel, het moment is daar. Verzamel een paar vrienden, want goed drinken doe je met maten. Ontpop je eigengemaakte flesjes bier en geniet met zijn alle van de prachtige creatie die tot stand is gekomen. Helemaal zelf gemaakt, een ware piek in je carrière als ervaren levensgenieter. Het vaderschap is nog nooit zó geweldig geweest, vooral omdat de enige last die deze pasgeboren kindjes je geven een eventuele kater is. Maar dat is een probleem voor morgen. Proost!
