Kun jij een marathon lopen? Kun jij steen van 100 kilo optillen? Vragen waar je waarschijnlijk schaamteloos ‘Nee‘ op antwoordt. Je weet nu eenmaal hoeveel té veel is. Wanneer het echter over emotionele stress gaat, weten velen van ons niet op het juiste moment nee te zeggen. Maar hoeveel stress is te veel stress?
Wanneer heb je te veel stress?
Om erachter te komen hoeveel te veel stress is moet je eerst een stapje achteruit zetten. Stress heeft in onze maatschappij inmiddels een behoorlijk negatieve lading, maar stress is eigenlijk een overlevingsmechanisme. En dus niet per definitie slecht. Integendeel zelfs.
Wat is stress eigenlijk?
Stress is eigenlijk spanning. Een beetje spanning houdt iemand scherp en dat heb je nodig om dagelijks te functioneren. De stresshormonen adrenaline, noradrenaline en cortisol komen en gaan. Je lichaam is daardoor klaar voor actie. Ze maken namelijk geen onderscheid tussen een harde deadline of een levensbedreigende situatie. De reactie erop is hetzelfde, de mate van spanning die je voelt is wel degelijk verschillend.
Wanneer je hersenen ‘gevaar’ signaleren gaat er een signaal naar de bijnieren die de stresshormonen produceren. Het gevolg is dat er meer zuurstofrijk-bloed naar je hersenen, hart en spieren stroomt. De bloeddruk gaat daarbij omhoog en je spieren spannen zich aan. De longblaasjes verwijden en je ademhaling neemt toe. Je lichaam draait op volle toeren en is klaar voor actie. Dit gebeurt binnen een fractie van seconden.
Ongezonde stress
Na een periode van stress heeft je lichaam tijd nodig zich te herstellen. Hoe langer de stress aanhoudt des te langer het lichaam nodig heeft om te herstellen. Bij langdurige periodes van stress of wanneer er veel momenten van stress in korte tijd voorkomen, kan dit lijden tot ongezonde stress. Je lichaam heeft dan niet de tijd om te herstellen voordat de volgende piek plaatsvindt.
Overweldigd door spanning
Uit veel psychologisch onderzoek van onder anderen Dr. Mark Rego uit de Verenigde Staten blijkt dat we zelf niet doorhebben dat we te veel stress ervaren. Dit merken we pas wanneer het ons overweldigt en dan is het te laat. Dat de stress je te veel is geworden merk je eigenlijk pas wanneer je gedrag verandert. Zo kun je opvliegerig uit de hoek komen of kosten simpele taken extreem veel moeite. Iemand anders trekt zich juist langzaam terug of verdooft zichzelf door het gebruik drank of drugs.
Kunnen we voorspellen wanneer het te veel wordt
Volgens Dr Mark Rego zijn er vier pijlers die ervoor zorgen dat je mentaal stabiel bent. Dit zijn gezondheid, vrienden en familie, je thuis en een manier om te overleven. Die laatste betekent in onze cultuur het hebben van voldoende financiële middelen.
Je gezondheid is belangrijk en daarbij hoort een gezonde levensstijl. Wanneer je met je gezondheid begint te stoeien kan dit een teken zijn van te lange periodes van stress. Daarnaast is de relatie met je partner, vrienden en familie een cruciale pijler. Wanneer je merkt dat je ze minder gaat zien of er frictie ontstaat is het tijd om aan de rem te trekken.
Een veilig thuis geeft je de ruimte om te herstellen van periodes van spanning. Hier kun je je veilig terugtrekken en klaarstomen voor de volgende dag. Zie het als je basiskamp vanuit waar je je leven leidt. Tot slot heeft het hebben van voldoende financiële middelen grote invloed op onze mentale gezondheid. Constante zorgen over geld leveren veel stress op.
Merk je dat één van deze pijlers niet zo stevig is als je zelf zou willen of zelfs wankelt, dan is het tijd om daar iets aan te doen. Ze zijn namelijk de basis voor het verder ontwikkelen van je leven. Stress kan daarbij een belangrijke factor zijn. Mocht je het idee hebben dat je op overweldigd wordt door de stress, neem dan contact op met een professional.
