Vorige keer: Koken[/powerkit_alert]
We gaan het woord ‘mannen’ vandaag eens even niet gebruiken. Vandaag adresseren we je met ‘Gentleman’. Want dat is wat je bent als je rondloopt op een paartje handgemaakte schoenen. Pure klasse noemen ze dit ook wel. Handgemaakte schoenenen zijn nice, prijzig, maar heel nice. We gaan je in deze editie van Manify Interests eens even haarfijn uitleggen hoe deze pareltjes worden gemaakt en waar je op moet letten bij het aanschaffen van een paar handgemaakte patta’s.
Handgemaakte schoenen
Het aller eerste paartje prehistorische schoenen verscheen zo’n 17.000 jaar geleden, gokken ze. Want ze weten dat eigenlijk helemaal niet zeker. Eigenlijk waren het geen schoenen, maar sloffen. Ze werden namelijk vooral gedragen als bescherming tegen de kou. Ongeveer 15.000 jaar later, in de tijd van de Farao’s, gingen ze voor stijl. Rieten schoenen waren toen in de mode. Niet echt functioneel, maar meer een statement.
Daarna, in de tijd van de Romeinen en de Grieken, hadden ze wat meer gevorderde schoenen. Eigenlijk waren dit een soort sandalen, veel riempjes en gespen op een stevige zool. Hier kon je tenminste lekker op marcheren! Eigenlijk heeft de schoen zich vanaf die tijd alleen maar verder ontwikkeld. Die ontwikkeling was mede te danken aan de schoenmakers. Maar hoe deden ze dat?
Onderdelen van handgemaakte schoenen
Voordat we kunnen uitleggen hoe een handgemaakte schoen wordt gemaakt, moeten we eerst even stilstaan bij de onderdelen waaruit een schoen bestaat. En dat zijn er best een aantal! Lees dit stukje aandachtig anders kan je het straks misschien niet helemaal volgen.
De bovenkant
Het begint allemaal met de bovenkant van de schoen. Deze bepaald grotendeels de looks van de schoen. Vaak gemaakt van leer of suède, deze kan eigenlijk altijd naar jouw eigen smaak worden uitgekozen! Choose wilsely gentlemen!
De binnenzool
Dit is het deel van de zool waar je met je voet tegenaan komt, het onderdeel bevindt zich direct onder je voet. Deze zool bestaat bij een mooie handgemaakte schoen vrijwel altijd uit leder.
De middenzool
Zoals je verwacht zit de middenzool tussen de binnen- en de loopzool. Dit is eigenlijk het enige onderdeel van de schoen dat niet uit leer bestaat. Hier wordt namelijk schokdempend materiaal ingebracht om het loopcomfort te vergroten.
De loopzool
De loopzool wordt bij handgemaakt schoenen vaak ook van leer gemaakt. Dat slijt inderdaad sneller, maar de keuze hiervoor is vrij logisch. Bij een leren zool kan de schoen meerdere malen hersteld worden naarmate deze slijt. Bij een rubberen zool wordt dat een stuk lastiger.
De leest
Dit is een heel belangrijk onderdeel. Het is geen onderdeel van de schoen, maar het is een mal van de voet van de klant. Deze wordt bij de exclusievere duurdere schoenen speciaal voor jouw voet gemaakt, vaak ook eeuwig bewaard voor als je terug komt!
Hoe wordt zo’n schoen gemaakt?
Nu we hebben uitgelegd welke onderdelen er allemaal nodig zijn voor een schoen, gaan we je vertellen hoe hij nou precies in elkaar wordt gezet. Want het is geen kwestie van even onder een naaimachine door halen. Dit kost tijd, geduld en vereist vakmanschap!
1. Het ontwerp
Voor dat er überhaupt gedacht kan worden aan het maken van een schoen moet er eerst een ontwerp worden gemaakt. Je kan een schoen helemaal naar jouw wens afstemmen, de kleur, het model, wil je er een patroon op? Het kan allemaal!
2. Het patroon
Zoals we hierboven al zeiden kan je jouw eigen patroon kiezen, denk hier goed over na! Het moet een tijdloos patroon zijn, tenzij je elk jaar een paar nieuwe kan bestellen wat waarschijnlijk niet het geval is. Je kan het zo gek niet bedenken of ze kunnen het maken. Verschillende vormen, geperforeerd of niet? Wil je er iets in gestanst hebben? Roept u maar!
3. Het bovendeel stikken
Dit deel bestaat uit twee onderdelen, de buitenkant en de voering. Hier worden vaak twee soorten leer gekozen. De binnenkant bestaat uit een wat zachter en comfortabeler leer, de buitenkant uit stug en duurzaam leer. Deze worden vervolgens aan elkaar gestikt om er één geheel van te maken.
4. De leest
Nu het bovendeel aan elkaar is gestikt is wordt deze strak om de leest heen gedaan. Hierdoor neemt het leer de juiste vorm aan. Vaak wordt het leer iets verwarmd zodat het makkelijker te bewerken is. Het wordt dan om de leest heen gevouwen en vaak vastgespijkerd aan de leest. Zo blijft het goed zitten.
5. De zool
Jouw nieuwe paar schoenen is nu al een heel eind, eigenlijk ontbreekt alleen nog de zool. Voor het bevestigen van de zool zijn twee verschillende manieren:
De blake
Bij deze methode wordt de zool van binnenuit doorgenaaid. Het bovenste deel van de schoen wordt dus bevestigd tussen de middenzool en de loopzool. Hoe weet je nou met welke methode jouw schoen is gemaakt? Als je in de schoen kijkt en je ziet de stiksels zitten, dan is jouw schoen met de blake-methode gemaakt.
De goodyear
De methode staat ook wel bekend als de dubbel- of randgenaaide methode. Hierbij wordt de bovenkant met een horizontale stik bevestigd tussen de zoolrand en de brug. De brug? Yes, dat is het deel wat zich onder de binnenzool bevind. Hierna wordt er nog een keer verticaal door de zoolrand en loopzool heen gestikt. Hoe zie je of jouw schoen met de goodyear-methode is gemaakt? Dat zie je doordat de door de wat forsere zoolranden. Deze steken als het waren uit. Je krijgt hier een wat forsere schoen mee die wat stijver is dan een schoen die is gemaakt met de blake-methode.
Nu je de methode hebt gekozen wordt de binnenzool bevestigd. Bij de blake-methode doen ze dit door de binnenzool met de bovenkant tegelijk vast te lijmen. Bij de goodyear-methode gebeurt dit met behulp van een horizontale stik door de bovenkant en de binnenzool. Er wordt hier dus geen lijm gebruikt.
Na de binnenzool is het tijd voor de middenzool. Deze wordt tussen de binnenzool en de loopzool geplaatst.
6. De buitenzool en de hak
De buitenzool van de schoen kan weer op een van de twee methoden worden vastgezet. bij de Blake wordt de loopzool eerst aan de rest vastgelijmd, vervolgens wordt deze gestikt. Bij de goodyear-methode wordt zoals ook bij bovenstaande stap geen gebruik gemaakt van lijm. Deze wordt simpelweg vastgestrikt.
Bij het plaatsen van de hak moet eerst de leest uit de schoen worden verwijderd. Daarna kan hij vastgelijmd of gespijkerd worden. De keuze is aan jou!
Conclusie
Het is een flink werkje om een paar handgemaakte schoenen te maken. Dat kan soms wel een jaar duren! Maar, we hebben geleerd dat het allerminst de moeite waard is. Voor de echte Manifiër is een paar handgemaakte schoenen zeker een bucketlist dingetje!
