Als ome Jim ons uitnodigt om op bezoek te komen in Clermont, Kentucky, dan gaan we. No matter what. Als we dan ook de kans krijgen om legendarische master distillers, vader en zoon Fred & Freddie Noe, te mogen spreken, gaat ons bourbon-hart nóg sneller kloppen.
Waar we deze unieke kans aan te danken hadden? De start van de wereldwijde Welcome Sessions, natuurlijk. In Kentucky kregen we op het mega-indrukwekkende terrein een lesje in bourbon, van het bestverkopende bourbonmerk te wereld. Beter wordt het niet.
De bourbonlessen van Jim Beam
Dat we een les krijgen, is natuurlijk niet voor niets. Bourbon heeft namelijk een verhaal dat velen nog niet uit het hoofd weten. We trappen het verhaal af met: alle bourbon is whiskey, maar niet alle whiskey is bourbon. Om je daarna mee te nemen naar de volgende hoofdstukken.
Wat is Bourbon?
Whiskey mag bourbon genoemd worden, mits het goudgele goedje voor minimaal uit 51% maïs bestaat. Dat is meteen één van de redenen waarom bourbon die onmiskenbare smaak heeft. De zoetigheid van maïs is niet terug te vinden in veel andere soorten whiskey die op basis van gerst en rogge zijn gemaakt. Daarnaast mag whiskey alleen bourbon heten als het in de Verenigde Staten is gemaakt. Een Ierse whiskey is dus per definitie nooit een bourbon.
Maar we zijn er nog niet hoor… Zo moet een bourbon ook altijd minimaal twee jaar rijpen in een splinternieuw ‘charred’ eikenhouten vat. Dat houdt in dat de binnenkant licht geschroeid wordt om meer contact te maken met de whiskey, met als uiteindelijk hoofddoel om meer smaak te geven aan de whiskey. De laatste dingetjes: er mag niets anders dan water worden toegevoegd tijdens het proces én het alcoholpercentage is belangrijk. De whiskey mag namelijk niet het vat in met een alcoholpercentage van meer dan 62,5%, maar als-ie de fles ingaat mag het percentage niet onder de 40% zijn.
Dus, resumé:
- Bourbon moet uit de VS komen;
- Rijping moet gebeuren in nieuwe, charred eikenhouten vaten – minimaal 2 jaar;
- De mash moet minimaal voor 51% uit mais bestaan;
- Met een alcoholpercentage van maximaal 62,5% het vat in, met een minimaal alcoholpercentage van 40% de fles in;
- Er mag niets aan het proces worden toegevoegd, behalve water.
Jim Beam Kentucky Straight Bourbon
Tijdens onze Jim Beam-trip is duidelijk geworden dat de lat nóg hoger wordt gelegd. Clermont, waar de distilleerderij zich bevindt, ligt op een grote, kalkstenen rotsplaat. Het grondwater wordt hierdoor op een natuurlijke manier gefilterd en volgens sommigen krijgt het daardoor zijn rijke smaak. Dat wordt aangevuld met de ingrediënten die direct uit de omgeving worden gehaald. Van de maïs tot aan de eikenhouten vaten die met de hand gemaakt worden. Eerder hadden we het over een rijping van twee jaar, maar Jim Beam wordt pas na vier jaar in de fles gestopt. En als de fles dan niet op de gewenste kwaliteit is? ‘Dan laten we hem gewoon nog even liggen,’ aldus 8e-generatie master distiller Freddie Noe.
Kwaliteit vs Kwantiteit
Hoewel kwaliteit dus hoog in het vaandel staat, heeft vooral de grootte van de distilleerderij impact. Met een busje gaan we door naar The Big House , waar met trots The Hardest working still in America op de gevel prijkt. Een terechte titel. Hier wordt elke minuut maar liefst een ruime 750 liter mash gedestilleerd. Voor de snelle rekenaars onder ons: dat komt neer een goede 1 miljoen liter per dag!
Uit deze mash komt dagelijks meer dan 160.000 liter white dog, wat niets meer is dan ongerijpte, Amerikaanse whiskey. Dat betekent op zijn beurt – zoals we geleerd hebben – dat die 160.000 liter per dag bij Jim Beam minimaal vier jaar in nieuwe eikenhouten vat moet rijpen. Je kunt jezelf voorstellen hoe indrukwekkend eindeloos de rijen vaten zijn. Alleen dit is al een reden om deze magische plek in Clermont eens te bezoeken.
Fred & Freddie Noe
Na de toer krijgen we dus de kans om de 7e-en-8e-generatie master distillers Fred en Freddie Noe, onder het genot van een glaasje, eens aan de tand te voelen. Deze bijzonder vrolijke en toegankelijke mannen toveren meteen een glimlach op je gezicht bij het binnentreden van de ruimte. Ze vertellen ruimhartig over Jim Beam:
Jullie familie is al 8 generaties lang gevuld met whiskeylegendes. Hoe is het maken van whiskey veranderd in de afgelopen jaren?
Freddie: “Er is meer geautomatiseerd. Veel meer. En dat lijkt alsof het ambacht van distiller daardoor verloren gaat, maar juist het tegenovergestelde is waar. Doordat vrijwel alles digitaal geregeld is, is er veel meer controle over de receptuur en het eindproduct. Experimenteren kan een stuk preciezer en ons werk is hierdoor juist veel leuker geworden. Hoewel we uiteindelijk met natuurproducten werken krijg ik kansen die mijn voorouders niet hebben gehad. Dat is fantastisch!”
Hoe denken jullie dat de whiskeymarkt is veranderd?
Fred: “Ik denk dat er meer en meer wordt gekeken naar kwaliteit. Waar whiskey jarenlang het drankje van je oude vader was, begint er een nieuwe generatie op te staan die het product en het moment weet te waarderen.”
De whiskeymarkt verandert ook door investeerders. hoe staan jullie tegenover whiskey als een investering?
Fred gniffelt en zijn zijn gezicht spreekt boekdelen. “Whiskey is een product om van te genieten. Het is eeuwig zonde om dat in een fles te laten zitten in de hoop dat het meer waard wordt.” Freddie vult aan: “Het gaat om het moment. Een moment dat je deelt met vrienden. Een moment dat een herinnering wordt. Aan de andere kant is het mooi om te zien dat de vraag naar bijzondere whiskey’s groeit. Dat betekent ook dat whiskey’s meer waard worden. Maar ik zie het uiteindelijk juist als iets positiefs voor de gehele whiskeymarkt.”
Over momenten gesproken, wat is het mooiste moment in al die jaren van whiskey maken?
“Dat is voor mij overduidelijk de eerste whiskey die Freddie maakte,” aldus Fred. Freddie beaamt dat. “Hoewel mijn vader me altijd vrij heeft gelaten in de keuze hoe ik mijn toekomst zou invullen, heeft het vak van distiller me toch getrokken. Hoe bijzonder is het dan dat ik nu samen met mijn vader onze gedeelde passie kan uitvoeren?”
Dat kan ik me helemaal voorstellen! Zijn er nog momenten waar jullie enorm naar uitkijken? Wat kunnen we nog van jullie verwachten?
Freddie: “Nou, de Welcome Series! Het voelt als een voorrecht om met onze whiskey mensen en muziek bij elkaar te kunnen brengen. Nieuwe herinneringen te maken en mensen te laten genieten. Van elkaar, van muziek en van onze whiskey!”
En daar proosten we op!
