Nike Jordans. Een stukje streetwearhistorie met veters. Waarom mogen deze stappers in de categorie ‘cultureel erfgoed’ geplaatst worden? En, voor de goudzoekers onder ons, waarom worden ze vaak meer waard?
Lang, lang geleden, in MANIFY Magazine #2, gingen we in gesprek met liefhebber Lindley Davis en Milan Sluijter, oprichter van sneakerplatform United Era. Nu vinden we het tijd om het eens online te delen. Fijn, hè.
Nike Jordans: cultureel erfgoed, Én – vaak – een diepte-investering
De twee vrienden ontvingen ons in de UE Store, ‘s-Hertogenbosch. Bij binnenkomst kijkt op rechts een flinke hoeveelheid verse Jordans je met veterogen aan. Volgens Lindley en Milan zijn dit er maar ‘een paar’. Aan de linkerkant van de hippe zaak kijk je jezelf aan in de spiegels van de barber. Ook voor een fresh cut ben je hier aan ‘t jusite adres. Diezelfde barber biedt ons koffie aan, en we gaan zitten.
Zo ‘sneakerheads’, hoe zijn jullie in aanraking gekomen met sneakers?
Lindley: ‘Pff, bro. Waar moet ik beginnen. Allereerst door mijn broer, hij kocht sneakers voor mij. Daarom liep ik voor op klasgenoten. Op de middelbare school ben ik mijn eigen stijl gaan ontwikkelen. Je gaat geld verdienen en je eigen patta’s kopen. Ook mijn vrienden hebben veel invloed gehad. Milan liep al snel op Jordan Elevens.’
Milan: ‘Ja, man. Toen was ik vijftien ofzo. Ik had een baantje in de stad en spaarde voor een specifiek model. Ik kon ze nergens vinden, het irriteerde me zelfs. Ik zocht steeds vaker via eBay, maar dat was niet te betalen. Ik was geïnspireerd door rappers uit de VS: Lil Wayne, Drake, je kent ze wel. Op een zaterdag was ik aan het werken. Ik zag op Facebook dat er een nieuwe Jordan Eleven Low was uitgekomen. Ik rende in mijn eerste pauze meteen naar Foot Locker, en ik was daar als eerste. Vanaf dat moment was het klaar, ik wist dit is mijn shit. Op het begin waren mensen nog wel sceptisch: ‘Wat zijn dat voor basketbalschoenen? Dit, dat.’ Maar dat is mijn stijl. Uiteindelijk gaat het erom dat jij jezelf lekker voelt in je patta’s.’
Zijn Jordans voor jullie dan dé sneakers?
De ‘bro’s’ klappen er in koor uit: ‘Ja man, sowieso’ Lindley: ‘Het is de hele cultuur erachter, man. En de herkenbaarheid. De allereerste Jordan 1, met de klassieke kleuren rood, zwart en wit, blijft terugkomen. Qua colorway is de Jordan Chicago een regelrechte classic, en die blijft in het straatbeeld. Het geeft een legendarisch gevoel. Als je nu deze sneakers koopt, koop je eigen een stukje sneakerhistorie. Dat is the part of the game.‘
Milan: ‘Maar dat nostalgische gevoel kunnen liefhebbers ook krijgen van New Balance. Er is een grote groep Nederlanders die obsessed zijn met deze patta’s. Die hebben 40, 50 paar thuis staan.’
Hoe zou je de cultuur omschrijven achter de Jordans?
Lindley: ‘Het is eigenlijk black culture. Eerst kochten in Amerika vooral de donkere mensen Jordans, omdat hun idool die sneakers ook droeg. Daarna hebben ze ook een plekje veroverd in de hiphopscene. Jordans werden gedragen door een bepaald soort mensen, waardoor er ook een lifestyle om de sneakers heen ontstond.’
Milan: ‘En het gaat ook gepaard met wat je draagt. Het is onderdeel van je streetwearoutfit. Soms heb ik een outfit aan, stap ik in mijn sneakers en dan moet mijn hele outfit weer veranderen. Jordans eisen veel aandacht op.’
Hoeveel sneakers hebben jullie dan?
Lindley: ‘Voor eigen gebruik denk ik 30 paar. Ik koop alleen sneakers waarvan ik denk: deze ga ik echt, echt dragen. Als ik ze heb dan ben ik er ook zuinig op.’
Milan: ‘Ja, ik ook zoiets. Niet veel meer in ieder geval. Ik draag ze ook allemaal nog.’
Lindley: ‘Ik heb sneakers staan, helemaal nieuw, die ik niet gebruik. En als er een release uitkomt die ik écht wil hebben, dan ga ik ervoor. Ik geef een tip: download een release-app en zorg ervoor dat je zaterdagochtend om 09:00 uur sharp bent. Dan heb je een kans, maar de hele wereld zit klaar.’
Stijgen al die releases in waarde?
Milan: ‘Nee, het is verschilt elke keer weer. Het hangt sowieso af van de oplage. En daarnaast is het voor resellers heel belangrijk om te kijken naar social media. Alles wat daar wordt gehyped, kun je op inspelen. Dat vinden de mensen lauw, snap je. Influencers bepalen uiteindelijk wat hot is.
Welke influencers hebben dan veel invloed?
Milan: ‘Je hebt wel een aantal grote spelers die bepalend zijn. Maar dat zijn of meiden met héél veel volgers die alleen maar sneaker-info posten. Of het zijn resellers met een hele grote naam en veel volgers.’
Jordans staan bij jullie dus op eenzame hoogte. Welke sneakers vinden jullie nog meer ‘lauw’?
De sneakerheads antwoorden een beetje verontwaardigd: ‘Los van Jordans, bedoel je?’ Daarna valt er even een stilte en herpakken de twee zichzelf. Lindley: ‘Dunks en Yeezy’s, al ben ik van de tweede persoonlijk niet meer zo’n fan.’
Milan: ‘Ik vind dat Off-White altijd met harde samenwerkingen komt. Vooral met Nike. Laatst hebben ze van Nike Dunks 50 stuks uitgebracht. Dat waren 50 verschillende colorways, die allemaal net even anders waren, maar toch ook op elkaar leken. Dat vind ik dan zo tof. Yeezy’s zijn wel echt topkwaliteit, hoor. Daar zal nooit de zool van losgaan. Kanye West, tegenwoordig moet je Ye zeggen, ziet die schoenen als Lamborghini’s. Hij kijkt er echt op een andere manier naar, hij maakt ze echt sustainable.’
Hoe belangrijk is dat voor jullie kwaliteit en duurzaamheid?
Lindley: ‘Heel belangrijk, man. Zeker.’ Milan doet er een schepje bovenop en laat zijn zakelijke kant zien: ‘Soms komt er een drop van 100 paar, en dan zie je wel foutjes. Ik heb weleens gehoord dat mensen sneakers kopen via een loting met een foutje. Dan ben je gewoon fucked up. Je kan het dan terugsturen, en je geld terugkrijgen, maar je krijgt geen nieuw paar. Allemaal omdat het in beperkte oplages komt. Dan heb je of het basisbedrag terug, of je loopt rond met verklote sneakers. Eens in de zoveel tijd komt er een shop drop in een sneaker-app. Dan komen alle teruggestuurde sneakers weer beschikbaar via een restock, en dan zie je de marktprijzen weer dalen. Als de storm van de restock gaat liggen gaat de prijs weer omhoog.’
Mijn sneakers zijn altijd verpest na het stappen. Jullie houden er waarschijnlijk wel rekening mee als jullie op pad gaan?
Lindley: ‘Ik zeg je eerlijk: ga voor de Nike Air Force 1. Die passen overal bij. En dan een paartje dat je al een paar keer hebt gedragen. Daarna heb je ze zo weer schoongemaakt. Soms heb ik een outje (een outfit, voor de leken onder ons) aan met knetterharde sneakers eronder, maar dan weet ik dat ze vies gaan worden. Tja, wat doe je dan? Dat is echt een dilemma op dat moment. Meestal speel ik dan safe.’
Er staat hier een aardige selectie Jordans. Welke vinden jullie het hardst?
Lindley: ‘Oh, dan moeten we naar deze kant, man.’ Hij neemt alles en iedereen bij de hand: ‘Dat zijn de Oreo’s. Die vind ik echt hard. Ik heb ze alleen (nog) niet thuis staan. Daarna wijst Milan naar de muur: ‘Maar deze zijn ook wel dik hoor, die Taupe’s. Dat zijn Jordan Fours.’
Hoeveel Jordans zijn er dan?
Lindley: 13 ofzo. Toch, Milan? Hij antwoordt rustig: ‘Nee, er zijn er wel meer man, maar bij de 13 stoppen wij. Dan is het mooi geweest voor ons. Welke specifieke uitvoeringen veel waard zijn hangt af van kleine verschillen,’ voegt Milan direct toe. ‘Als er aparte veters in zitten, er wordt een aparte kleurstelling gebruikt of er is bijvoorbeeld een suède in ‘t spel, dan kan een sneaker zomaar veel waard worden. Als een sneaker bij Snipes of Foot Locker staat, dan is het voor de massa. En dat zijn meestal Jordan Mids, trouwens.’
Er zijn naast Jordan Mids ook High Tops en Low Tops, en daar draait het volgens de mannen om:
Lindley: ‘Mids zijn het meest commercieel. Die staan in iedere winkel. De High Tops zijn vaak de exclusieve modellen. Er worden zelfs memes gemaakt over Mids. Als een chick Mids draagt dan is het eigenlijk al klaar. Het maakt niet meer uit hoe mooi ze is.
Milan: ‘Het komt ook omdat de basketballers vaak de High Tops dragen. Deze sneakers hebben meer uitstraling dan de Mids. Dat komt door de kwaliteit van het leer enz. En ze zijn gewoon moeilijker te krijgen. Maar ik sta niet helemaal achter de grap over Jordan Mids, man. Die kunnen ook gewoon hard zijn. Ik draag ze zelf ook.’
Lindley: ‘Laat anders die J Balvins zien, bro. Die zijn vet.’
Milan: ‘Ja, er zijn ook veel artiesten die een samenwerking hebben met Jordan. Dit zijn Jordan Elevens met hele dikke kleuren. Maar ook deze samenwerking met Ben & Jerry’s is lachen, alleen lastig om aan te komen, hoor.’
Als je nu iemand over straat ziet lopen, denk je dan nog wel eens: ‘Wow, sick. Hij heeft die sneakers aan.’
Lindley: ‘Mmmh, jaaa, jawel. Een echte ‘wow-factor’ hebben we niet meer. We hebben alle schoenen wel gezien en in onze handen gehad. We zijn niet zo snel meer onder de indruk, maar we genieten ervan als iemand sneakers rockt.’
En kijken jullie dan ook direct naar de designer?
Milan: ‘Daar gaat het uiteindelijk om. Hoe die mensen ermee bezig zijn, dat is fantastisch. Al die sneakers zijn zo gedetailleerd. Dat geldt overigens voor de hele fashionwereld, man. Niet alleen voor sneakers. Degene achter het merk zorgt ervoor dat het een succes wordt. Denk maar aan Virgil Abloh, de man van Off-White en de creative director van Louis Vuitton. Hij heeft onder de samenwerkingen met Nike zijn handtekening gezet door middel van herkenbare details. Deze sneakers zijn iconisch en leveren veel geld op nu.’
Over iconisch gesproken. Welke sneakers zijn voor jullie niet meer weg te denken?
Milan: ‘Jordan Eleven Gamma Blue. Dat is de allereerste sneaker die ik wilde. De zool maakt die patta’s man, daar ben ik vroeger verliefd op geworden. Maar ook Lindley breekt direct in: ‘Concords, Concords, Jordan Eleven Concords.’
